Naar Begraafplaatsen

Het RK Kerkhof aan de Bisschop Willebrandlaan ...

Het Rooms Katholiek Kerkhof bevindt zich aan de Bisschop Willebrandlaan, voorheen de Middelweg, in Zwolle. Het kerkhof stamt uit 1841. In die tijd werd het begraven van de overledenen in de kerken van de stad verboden, zodat de dodenakkers noodgedwongen aan de rand van de stad werden gesitueerd. Heden ten dage is van de rand van de stad geen sprake meer en zijn de begraafplaatsen uit die tijd omsloten door de bebouwing van de latere jaren.

Over de datum van het ontstaan van de begraafplaats wordt door Zwollenaar Egbert Dikken getwijfeld. Na onderzoek van een kadasterkaart en van een kaart van Jacob van Deventer (1545) schrijft hij op zijn website: "Op de kaart van Jacob van Deventer (1545) heeft hij een kapel getekend op de kruising wat vroeger de Katersteeg heette, Langenholterweg (nu Van Wevelinkhovenstraat) en de beëindiging van de Molenkampsweg. De Molenkampsweg boog in die tijd namelijk naar links af! Verder tekende Van Deventer nog een weg die de Middelweg (nu Bisschop Willebrandlaan) kruiste. Zuidelijk daarvan was de naam Warmoesstraat bekend maar het gedeelte dat boven de Middelweg aanwezig was en 45 graden naar links afboog naar die hierboven genoemde kruising, ook Warmoesstraat heette is mij niet bekend. Tussen die 45 gradenlijn en de Van Wevelinkhovenstraat is nu de Renaultgarage gevestigd. Rechts van die 45 gradenlijn ligt het perceel dat nu toebehoord aan het R.K. Kerkhof. Op die kruising waar Van Deventer een kapel tekende kwamen dus 4 wegen uit. Een mooie plek om een kapel neer te zetten. Waarschijnlijk is die kapel vernietigd in juni 1580 toen in Zwolle de Beeldenstorm plaatsvond. De gronden rondom die kruising zullen later aangepast zijn zoals wij ze nu kennen maar tekenend is dat de oude perceellijnen grotendeels nog aanwezig zijn. Waar in 1545 het laatste stuk van de Katersteeg eindigde bij de Langenholterweg is nu moeilijk in te schatten. De bouw van de Stilosporthal heeft daar voor verandering gezorgd. Na bestudering van oude kaarten kom ik tot de conclusie dat de parkeerplaats opzij van de Stilohal als beëindiging van de toenmalige Katersteeg in aanmerking komt. Dit baseer ik op het gegeven van perceellijnen maar vooral op die 45 gradenlijn welke nog aanwezig is tussen Renaultgarage - R.K. Kerkhof en het woonwagenkamp.".

In zijn conclusie meld hij: "Vreemd is dat op de kadasterkaart van 1810-1832 al aangegeven is dat de R.K. begraafplaats er al zou zijn!!! Terwijl die gronden pas rond 1840-41 aangekocht zijn en in 1841 ingewijd is! Was er een R.K. Begraafplaats maar nog niet in eigendom? Of blijkt weer eens dat een kadasterkaart een verkeerde datering heeft?", aldus Egbert Dikken.

Mede door een gift van de zeer vermogende Baron van Lamsweerde en een inzameling onder de parochianen kon de, voor de Zwolse katholieke gemeenschap, eigen dodenakker worden aangelegd en op 21 september 1841 in gebruik worden genomen.

In 1923 is de RK Begraafplaats uitgebreid met twee aangrenzende akkers, gevolgd door een uitbreiding in 1994 aan de noordzijde van het kerkhof.

Eind twintigste eeuw werd duidelijk dat de begraafplaats een grondige restauratie zou moeten ondergaan. In een gefaseerd restauratieplan werd in het jaar van het 150-jarig bestaan van de RK Begraafplaats, 1991, hiermee een aanvang genomen. De toegangspoort was het eerste onderdeel dat flink werd aangepakt.

In de latere jaren volgden het Christusbeeld, het baarhuisje, de kapel en de ommuring van de RK Begraafplaats.

De restauratie van de kapel, in 1882 gebouwd op de fundamenten van de eerste kapel, was het grootste onderdeel van het plan. Deze kapel is dan ook in twee fasen gerestaureerd. Eerst werd de buitenzijde aangepakt, daarna was het interieur aan de beurt. Het eindresultaat mag er zijn. Er staat anno 2013 weer een schitterende kapel ter beschikking van de katholieke gemeenschap in Zwolle.

Restauratie interieur kapel ...

Sinds 1998 staat het RK Kerkhof aan de Bisschop Willebrandtlaan op de Rijksmonumentenlijst. Het complex is ongeveer 1,25 ha groot en vanaf het begin zijn er door de jaren heen meer dan 25.000 mensen begraven.

Bij het binnentreden van de begraafplaats komt u door een prachtige toegangspoort en ziet u aan uw linkerhand het in ecletische bouwstijl gebouwde baarhuisje en recht voor u een gietijzeren kruisbeeld. In het verlengde van dit kruisbeeld staat de kapel. Deze, in neogotische stijl door de Amsterdamse architect Wilhem Victor Alfred Tepe ontworpen kapel, is gebouwd in 1882.

Na het restaureren van de kapel heeft het bestuur de ommuring van het RK Kerkhof aangepakt. Dit gebeurde in begin 2014.

Bron:
Wikipedia
Website Dodenakkers
Website RK Kerkhof
Website van Egbert Dikken

Voor meer informatie kunt u terecht op de websites Dodenakkers, RK Kerkhof Zwolle en Egbert Dikken.

Meer foto's vindt u onder de vier onderstaande items.