Algemene info over de stad
De stad Zwolle in beeld en in tekst!
Brede informatie over de website!
Wilt u een foto bestellen?
Links naar interessante websites!
Naar Zorg
Naar Theodorakapel
Nieuwe Haven en Keersluis vanuit de lucht (juni 2014) ...
Bij het schrijven van dit artikel, februari 2016, is het voormalige verzorgingshuis De Nieuwe Haven aan de Harm Smeengekade totaal verlaten op een aantal appartementen met noodopvang na. Voor de aankomende tijd staat een totale renovatie c.q. verbouw van het complex op de agenda.
De oorsprong van het complex ligt al in het begin van de 19e eeuw. Mr. Arnoldus Joannes Vos de Wael (1787-1859), burgemeester van Zwolle, realiseerde hier een statig herenhuis voor hem en zijn gezinsleden. In totaal kregen hij en zijn vrouw Anne Maria Helmich (1789-1861) veertien kinderen. Voor het dertiende kind, Theodora Ludovica Vos de Wael (1834-1904), was ten aanzien van de ontwikkeling ouderenzorg in Zwolle een zeer grote rol weggelegd. Met name voor de rooms-katholieke oude, armlastige en behoeftige inwoners van de stad.
In 1904 ontving het kerkbestuur van de Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming van wijlen mejuffrouw Theodora Ludovica Vos de Wael een driedelige schenking. Deze schenking bestond uit een bedrag van vijfduizend gulden, een bedrag van veertien honderd gulden voor veertien Heilige Missen en het statige herenhuis inclusief grond en opstallen. Voor die tijd een zeer grote gift. Hier stond echter wel wat tegenover. De schenkster had één voorwaarde, namelijk dat t.z.t. een huis zou worden gerealiseerd, waar behoeftige en arme mannen en vrouwen zouden kunnen worden opgenomen.
Het in 1932 gerealiseerde OnzeLieve Vrouwenpension aan de Oude Beestenmarkt (Harm Smeengekade).
In 1970 is het afgebroken tbv het Verzorgingshuis De Nieuwe Haven ...
(Foto: HCO - NL-ZlHCO_PBKR1762)
Onze Lieve Vrouwe Pension vanaf de Emmawijk in 1965 ...
Bron: HCO - NL-ZLHCO-PBKR0906
Ondanks dat het nog tot de jaren '30 heeft geduurd, is dit huis is er ook werkelijk gekomen. Nadat het statige herenhuis inclusief het aangrenzende huis was afgebroken, werd op deze plek een groot nieuw uit drie verdiepingen bestaand gebouw gerealiseerd. Het Onze Lieve Vrouwepension. Een van de eerste, zo niet het eerste, op deze grootte gebouwde bejaardentehuis in de stad. De Zusters van Barmhartigheid uit Boxmeer namen de verzorging van de bewoners voor hun rekening.
Onze Lieve Vrouwe Pension (links) in 1964, vanaf de Emmawijk ...
Bron: HCO NL-ZLHCO-FD016271
Door aanname van de Wet op de Bejaardenoorden, in 1963, werd het Onze Lieve Vrouwepension een bejaardenoord. De vele voorwaarden waaraan de exploitatie van het bejaardenoord aan zou moeten voldoen, was voor het kerkbestuur teveel van het goede. Het bestuur drong er dan ook op aan een zelfstandige stichting in het leven te roepen en zo geschiedde. Op 6 mei 1965 zag de Theodora Vos de Waelstichting het levenslicht.
Voor het bedrag van driehonderduizend gulden werd het pension door het nieuwe bestuur van de stichting overgenomen. Dit gedreven stichtingsbestuur liet er geen gras over groeien en kondigde drie maanden na de overname al aan dat er een nieuw gebouw zou moeten komen. Architect Ir. W.J. Berkemeijer kreeg de opdracht en na veel vijfen en zessen kwam er een plan op tafel met een gebouw van tien verdiepingen hoog. Voor die tijd een kolossale en in de ogen van veel Zwollenaren risicovolle uitdaging. De echte vergrijzing van de stad was toendertijd nog niet ingetreden.
1966 werd een moeilijk jaar voor het stichtingsbestuur. Het verzorgingsteam van de Zusters van Barmhartigheid uit Boxmeer zagen het nieuwe beleid, waarin o.a. de klassenindeling werd afgeschaft, niet zitten en vertrokken. De financiering van het project ondervond problemen naar aanleiding van de rentestand en de voorzitter van het het stichtingsbestuur kwam te overlijden. Al met al tegenslag na tegenslag.
Na het vertrek van de Zusters van Barmhartigheid werd de verzorging door de Zusters van Onder de Bogen uit Maastricht overgenomen. Notaris F.J.M. Minke, vanaf het begin al deel uitmakend van het bestuur, werd de nieuwe voorzitter. De voorbereidingen met betrekking tot de nieuwbouw konden nu echt beginnen.
Ketelhuis van de Keersluis met daarachter een deel van het oude kloostercomplex (2016) ...
Deel van het oude kloostercomplex (links), dat in 2016/2017 is gesloopt en
rechts deel van de nieuwbouw rond 2012 ...
Na het aankopen van het aangrenzende bedrijfspand van de firma in landbouwwerktuigen, Boeke en Huidekoper, kon in 1968 de sloop ten behoeve van de nieuwbouw beginnen. Het Onze Lieve Vrouwepension werd daarvoor in 1970 afgebroken. In 1971 werd het Verzorgingstehuis De Nieuwe Haven, zoals het flatgebouw, bestaande uit tien verdiepingen, geopend.
In de tussentijd was men niet stil blijven zitten en lagen de eerste plannen voor een woonflat aan de Lijnbaan, haaks op de verzorgingsflat, in de vriezer, om al snel ontdooit te worden. Deze woonflat was bestemd voor ouderen die nog zelfstandig konden blijven wonen.
Na een periode met veel tegenslagen op financieel gebied, kon alsnog eind 1972 woonflat De Keersluis worden geopend. In Zwolle stond nu een van de modernste verzorgingshuizen van ons land.
Waar in de beginperiode het vrij eenvoudig was om een appartement te bemachtigen, was het in de jaren tachtig wel anders. Wachttijden van meer dan een jaar waren niet vreemd. De vooruitziende blik van het toenmalige stichtingsbestuur werd realiteit. De vergrijzing van de stad had zijn intrede gedaan.
Mede door nieuwbouw aan de Lijnbaan en de Burgemeester Vos de Waelstraat heeft een aantal jaren een groot deel van "oude" De Nieuwe Haven gediend als studentenflat. Eind 2014 zijn de studenten vertrokken en werd de flat alleen nog bewoond door mensen die noodopvang nodig hadden. Ook deze mensen hebben, in verband met de geplande renovatie van 2016/2018, het gebouw weer moeten verlaten. Half 2016 is door de participanten, Delta Wonen, IJsselheem en Sacon Architecten, de bouwvergunning voor de renovatie aangevraagd en verkregen.
Er is wederom gerenoveerd en verbouwd op de lokatie. Het complex bestond uit gebouwen uit meerdere bouwperioden, het kloostercomplex met de geïntegreerde kapel uit de jaren '30 en daarnaast de uit tien woonlagen bestaande hoge flat uit de jaren '60.
De oude situatie in 2016, Keersluis (links), de Nieuwe Haven (midden) en het oude kloostercomplex met Theodorakapel (rechts) ...
In het bouwplan is o.a. de binnentuin het meest opvallende en aantrekkelijkste deel van de renovatie worden. Het deel van het kloostercomplex, dat parallel aan De Keersluis was gevestigd en waarvan de Theodorakapel ook deel van uitmaakte, is gesloopt. Ondanks deze ingrijpende sloopwerkzaamheden die op de planning stonden, is de kapel gespaard. Het was zelfs zo dat de architect de kapel als uitgangspunt heeft genomen voor zijn ontwerp.
Voor meer info en foto's met betrekking tot de Theodorakapel Klik Hier!
Ingang Theodorakapel, zoals het voor de sloop van het oude kloostercomplex bestond (2016) ...
Theodora Kapel genoemd naar Theodora Ludovica Vos de Wael ...
Ooit was de grote torenflat (HSK20), bestaande uit tien verdiepingen, aan de Harm Smeengekade het domein van hulpbehoevende senioren, die hier verzorging ontvingen van de nonnen, die in het achtergelegen klooster hun domicilie hadden. Ook hebben veel studenten in deze torenflat hun leven geleid.
De entree van het Woonzorgcentrum De Nieuwe Haven in 2001 ...
Entree Nieuwe Haven, kort voor de sloop. De bewoners maakten in die tijd al geen gebruik meer van de ruimte ...
De renovatie in volle gang op 28 augustus 2017 ...
Een torenflat uit de jaren '60 en een klooster uit de jaren '30, bezetten op deze lokatie het grootste deel van de oppervlakte.
De nu vrijstaande kapel, die in die tijd deel uitmaakte van het klooster en ook als zodanig in de bebouwing van het klooster was geïntegreerd, is met de renovatie van dit gebied behouden en zal na de nieuwbouw een prominente plaats op de lokatie innemen, evenals de binnentuin van het complex.
De sloop van het kloostercomplex, waarbij om de kapel alles wordt weggesloopt ...
Vrijstaand? Juist, met het afbreken van het klooster, de renovatie van de torenflat en de bouw van een aantal woningen, is er een gebied ontstaan, waar jong en oud zijn leven zal leiden. Een belangrijk feit was het openhouden van de kapel. Met grote vreugde kregen de ouderen binnen de katholieke gemeenschap, die nog bij regelmaat een bezoekje aan de kapel brachten, te horen, dat de kapel behouden zou blijven en tot blikvanger van het complex zou worden gerenoveerd. In de Cultuurhistorische analyse van de Kamperpoort, is de kapel namelijk aangemerkt als een gebouw met een hoge cultuurhistorische waarde.
Er is al jaren gerouwd en getrouwd in de kapel. Zoals het er nu naar uitziet, kan na de renovatie van het gehele complex, alleen nog maar worden uitgegaan van een toenemende, zuigende aantrekkingskracht naar jonge mensen die aan het begin staan van een mooi en gelukkig huwelijksleven.
Voor wat betreft de torenflat, bevindt zich op de begane grond de hoofdentree en een commerciële ruimte. Boven dit deel zijn 4 etages met huurappartementen, met daarboven nog eens vijf etages waar de koopappartementen zijn gesitueerd.
De bouw van de woningen aan de zijde van de Rabobank op in september/oktober 2018 ...
Aan de zijde van de Rabobank, zijn een vijftal woningen geplaatst, die aan de binnenplaats ramen hebben, die doen denken aan de spitsboogramen die veel in gotische en neo-gotische kerken voorkomen. Het zijn geen grote woningen, maar meer woningen die geschikt zijn voor een- of tweepersoons huishoudens. Ook is aan dezelfde zijde een geheel nieuw appartementencomplex verrezen.
Aan de achterzijde van de torenflat heeft een complete metamorfose plaats gevonden, in die zin, dat het klooster is gesloopt, de kapel prominent in de picture is komen te staan en dat er voor de bewoners van de torenflat parkeerplaatsen zijn gerealiseerd. In de kelders van het oude klooster bevindt zich de fietsenstalling en zijn tevens de bergingen, die bij de appartementen behoren, gebouwd.
De renovatie is op 13 augustus 2018 al een voor een groot deel gerealiseerd.
De bouw van de woningen en het appartementencomplex zijn nog in volle gang ...
Voor de wandelaar is vanaf de Harm Smeengekade de transparante toegangshal en het binnenterrein van het complex te benaderen. Het binnenterrein, dat aansluit op de mooie tuin van het nieuwe Woon, Zorg en Dienstencentrum Nieuwe Haven aan de Burgemeester Vos de Waelstraat. De automobilist zal via de Lijnbaan zijn/haar weg naar de parkeerplaats op dit binnenterrein moeten zoeken.
Op de plek, waar in de jaren zestig de ouderen nog een feestje vierden of een andere bijeenkomst in welk genre dan ook hielden, is anno 2018 een complex gerealiseerd dat er weer jaren tegen kan. Met zijn inrichting en uitstraling is de historie van de lokatie voor de toekomst voor een deel bewaard gebleven.
Bron:
- HCO
- "25 jaar Theodora Vos de Waelstichting"
- Wikipedia
Meer foto's de Nieuwe Haven
Meer foto's van de sloop van het kloostercomplex en de bouw van nieuwe woningen/appartementen op de lokatie