Naar Gevels en gevelstenen

Ossemarkt 9

Voor de sociaal-democraten in ons land kan Zwolle gezien worden als de geboortestad van de huidige Partij van de Arbeid. Op 26 augustus 1894 werd in lokaal De Atlas aan de Ossemarkt 9 door 12 initiatiefnemers de SDAP opgericht. Deze inititiefnemers waren toendertijd de twaalf oud-SDB-ers die uit onvrede een nieuwe partij, de SDAP, oprichtten.

Affiche t.g.v. het 40-jarig bestaan van de SDAP ...
(Foto: HCO)

De Twaalf Apostelen, zoals deze mannen genoemd werden, waren:
Levie Cohen (30), winkelier uit Zwolle;
Jan Fortuyn (39), boekverkoper uit Amsterdam;
Adriaan Gerhard (36), onderwijzer uit Amsterdam;
Frank van der Goes (35), journalist uit Amsterdam;
Willem Helsdingen (44), tapijtwever uit Rotterdam;
Henri van Kol (42), ingenieur, rijk geworden in Nederlands-Indië, woonachtig in België;
Henri Polak (26), diamantbewerker uit Amsterdam;
Jan Schaper (26), huizenschilder uit Groningen;
Hendrik Spiekman (20), typograaf uit Sappemeer; 
Pieter Jelles Troelstra (34), advocaat uit Friesland, wonend in Utrecht; 
Helmig van der Vegt (30), onderwijzer uit Zwolle en 
Willem Vliegen (32), typograaf uit Maastricht.

In het pand aan de Ossemarkt, waar de oprichting van de SDAP heeft plaatsgevonden, staat de in 1984 door de toenmalige partijvoorzitter van de landelijke Partij van de Arbeid, Max van den Berg, onthulde gevelsteen, nog steeds te glimmen in de voorgevel.

Ossemarkt 12

In de schaduw en aan de voet van de grootste toren van onze stad, de Peperbus, is deze gevelsteen te vinden, Ossemarkt 12. Een zeer romantisch pand van de firma Hony, waar al meerdere jaren bruid en bruidegom worden gekleed.

De gevelsteen van de gekroonde eikel, komt vaker voor in de stad. In die tijd, was de uiting, als heraldische voorstelling, in meerdere familiewapens te vinden. De bewoner van het pand zou met de plaatsing van een gevelsteen met gekroonde eikel, zich een bepaalde status aan willen meten.

Waarschijnlijk is deze steen, die dateert uit de 17e eeuw, afkomstig van een café, dat ooit op deze lokatie gevestigd is geweest. Ook zou de gevelsteen in de voorgevel van het pand aan de Voorstraat 23 hebben gezeten en later verplaatst zijn naar deze lokatie, een voormalig pakhuis uit de jaren vijftig.

Bron:
Monumenten Magazine 2009 - Marcel Overbeek